Sok z aloesu – właściwości i zastosowanie

Aloes pochodzi z krajów śródziemnomorskich, występuje także na wschodzie Afryki, Półwyspie Arabskim, w Chinach oraz na Madagaskarze. Jest tropikalną i subtropikalną rośliną, szeroko rozpowszechnioną w południowej części Ameryki Północnej oraz rejonie Morza Karaibskiego. Duże plantacje aloesu znajdują się na Barbadosie. W Polsce stosuje się przede wszystkim przetwory ze świeżych liści aloesu uprawianego w szklarniach.

Aloes dzięki swoim wszechstronnym właściwościom prozdrowotnym znany jest ludzkości od setek lat. Ekstrakty aloesowe cieszą się dużym zainteresowaniem kosmetologów, farmakologów oraz medyków. Żel aloesowy, uzyskiwany z miąższu liścia, jest używany zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie; miejscowo jako środek przeciwzapalny oraz przyspieszający gojenie się ran i oparzeń. Aloes do picia na odchudzanie również ma wielu swoich zwolenników – czy słusznie? Odpowiedź w dalszej części tekstu!

Zawartość składników odżywczych

Miąższ liści aloesu składa się w 96% z wody. W 4% suchej masy stwierdza się stosunkowo dużą zawartość składników odżywczych oraz około 270 różnych składników o dużej aktywności biologicznej. Głównym składnikiem liści aloesu jest błonnik pokarmowy, którego zawartość wynosi ponad 70% suchej masy. Do aktywnych biologicznie substancji należą także obecne w aloesie: enzymy, aminokwasy egzogenne i endogenne, węglowodany, kwasy tłuszczowe i inne, z czego najważniejsze znaczenie medyczne wykazują antrachinony. Kolejną grupę stanowią witaminy, są to m.in.: witamina A, C i E o właściwościach antyoksydacyjnych, witamina B12, kwas foliowy oraz cholina.

Aloes jest również źródłem wielu składników mineralnych, które biorą udział w prawidłowym funkcjonowaniu enzymów, należą do nich: wapń, chrom, miedź, selen, magnez, mangan, potas, sód i cynk. Składniki aktywne aloesu, takie jak antrachinony czy polisacharydy odpowiedzialne są za właściwości przeciwnowotworowe oraz przeciwzapalne. Szczególnym zainteresowaniem medycznym ze względu na swoje właściwości cieszą się należące do antrachinonów aloina i emodyna o silnych właściwościach przeciwdrobnoustrojowych.

Aloes – na co pomaga?

• Układ odpornościowy
Aloes odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu immunologicznego. Suplementacja sokiem z aloesu przyczynia się do zwiększenia żywotności komórek makrofagów (komórki żerne, które odpowiadają za niszczenie drobnoustrojów oraz eliminację nieprawidłowych komórek) oraz skuteczności w obronie przed patogenami i czynnikami chorobotwórczymi.

• Gospodarka lipidowa
Zawarty w miąższu aloesowym wapń wpływa na ograniczenie syntezy kwasów tłuszczowych oraz aktywuje uwalnianie z komórek tłuszczowych nadmiaru triglicerydów. Ponadto sok z aloesu jest źródłem fitosteroli, które obniżają stężenie cholesterolu we krwi, w tym poziom ,,złego’’ cholesterolu frakcji LDL.

• Gospodarka węglowodanowa
Miąższ aloesowy jest bardzo przydatny w leczeniu oraz zapobieganiu rozwojowi cukrzycy. Niektóre jego składniki regulują wydzielanie insuliny, co skutkuje wyrównaniem poziomu cukru we krwi. Oprócz zawartego w miąższu aloesowym wapnia istotny w regulacji metabolizmu węglowodanów jest chrom znajdujący się w miąższu aloesowym powodując obniżenie poziomu cukru. Co więcej, wysoka zawartość błonnika w aloesowym miąższu wspiera utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi oraz pomaga w osiągnięciu prawidłowej masy ciała.

• Układ pokarmowy
Korzystny wpływ miąższu aloesowego na pracę jelit polega na zmniejszeniu zaparć, poprzez unormowanie parcia i zawartości wody w kale. Sok z aloesu stymuluje organizm do usuwania toksyn oraz zapewnia również korzystną równowagę bakteryjną w jelicie grubym. Wspomaga leczenie zespołu jelita nadwrażliwego, choroby Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Żel aloesowy hamuje wydzielanie pepsyny, przez co zapobiega powstawaniu choroby wrzodowej żołądka.

• Układ mięśniowo-szkieletowy
Aloes sprawdza się w dolegliwościach reumatycznych poprzez łagodzenie bólu stawów i mięśni.

• Choroby nowotworowe
Badania naukowe na szczurach dowiodły, że aloesowe frakcje polisacharydowe hamują wiązanie benzopirenu z hepatocytami (komórki wątrobowe) w organizmach szczurzych, przez co przyczyniają się do zapobiegania powstawaniu potencjalnie rakotwórczych związków. Wykazano również, że żel aloesowy wspomaga działanie układu odpornościowego z nowotworami.

• Jama ustna
Aloes doskonale sprawdza się również w leczeniu chorób przyzębia oraz śluzówki jamy ustnej. Żel aloesowy przyspiesza gojenie się ran i oparzeń (również tych znajdujących się w jamie ustnej). Wykazuje również działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.

• Skóra

Działanie kosmetologiczne żelu aloesowego związane jest przede wszystkim z obecnością polisacharydów, które naturalnie występują w skórze człowieka. Wspomagają one prawidłowe funkcjonowanie bariery ochronnej naskórka. Ponadto ułatwiają wiązanie wody w skórze, utrzymują prawidłową wilgotność i zapobiegają jej przesuszeniu, łagodzą podrażnienia skóry oraz wykazują działanie osłaniające.

• Działanie antydrobnoustrojowe
Aloes wykazuje działanie antybakteryjne, antywirusowe i przeciwgrzybicze. Udowodniono, że żel aloesowy utrudnia wzrost grzyba Candida albicans. Ponadto wykazano działanie przeciwwirusowe względem wirusa ospy i grypy dzięki aloinie i aloeemodynie znajdującym się w liściach aloesu. Żel aloesowy łagodzi również zamiany wywołane działaniem wirusa opryszczki.

Aloes do picia na odchudzanie

Badania naukowe dowodzą, że sok z aloesu wspomaga metabolizm oraz ułatwia proces odchudzania. Rozcieńczony wodą i spożywany systematycznie może zapobiegać zaparciom, wynikającym np. z błędów dietetycznych. Działanie przeczyszczające wynika z zawartych w liściach aloesu antrazwiązków, charakteryzujących się bardzo gorzkim smakiem.

Ostatnie badania naukowe wykazały, że aloes może przeciwdziałać otyłości. Naukowcy badali wpływ podawania sproszkowanej postaci żelu Aloe vera u szczurów z otyłością wynikającą z nieodpowiedniej diety w dwóch dawkach (20 i 200 mg/kg/dzień) przez 90 dni. Zaobserwowali niewielki spadek masy ciała, ale znacznie zmniejszoną podskórną (blisko 40% w obu przypadkach) i trzewną masę tkanki tłuszczowej (odpowiednio 16% i 30%) w porównaniu z grupą kontrolną z otyłością.

Mianem tłuszczu trzewnego określa się tkankę tłuszczową, która pokrywa narządy wewnętrzne, dlatego działanie aloesu w obszarze zmniejszenia tkanki tłuszczowej trzewnej ma większe znaczenie, niż sama utrata masy ciała, ponieważ zbyt wysoki poziom tłuszczu trzewnego zwiększa ryzyko rozwoju insulinooporności, cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego oraz stłuszczenia wątroby.

Jak wynika z powyższego, aloes do picia na odchudzanie to jeden ze sposobów, który warto wypróbować, kiedy dbamy o wygląd sylwetki.

Jaki sok z aloesu wybrać?

• Po pierwsze zwróć uwagę, czy sięgasz po napój z dodatkiem aloesu, czy sok z aloesu 100%, bo jest to ogromna różnica. Napoje aloesowe niewiele mają wspólnego z aloesem, zazwyczaj są to napoje z dodatkiem cukru, aromatów, zawierające niewielkie ilości aloesu jako dodatek do całości.
• Wybieraj soki aloesowe 100%, bo tylko takie charakteryzują się wszechstronnym działaniem na organizm człowieka. W miąższu aloesowym znajdują się minerały, aminokwasy, witaminy, enzymy, polisacharydy i inne związki, które mają dobroczynny wpływ na stan zdrowia. Miąższ aloesowy uzyskuje się z wnętrza liścia, które obiera się ze skórki, pozostawiając lepką, przypominającą żelatynę tkankę.
• Zwróć uwagę na proces produkcji soku. Wysokiej jakości sok pozyskuje się poprzez wyciśnięcie go z miąższu liści aloesu, nie przez rekonstrukcję koncentratu.
• Jeśli nadal nie wiesz, jaki sok z aloesu wybrać, postaw na ten z liści rosnących w swoim naturalnym środowisku, jak np. Aloes Ferox.

• Wysokiej jakości sok z aloesu powinien znajdować się w szklanej, ciemnej butelce, która chroni liczne związki zawarte w soku przed promieniowaniem UV przyspieszającym ich rozkład.

Bibliografia
1. Gamboa-Gómez, Claudia I., et al. “Plants with potential use on obesity and its complications.” EXCLI journal 14 (2015): 809.
2. Cieślik, Ewa, and Kinga Turcza. “Właściwości prozdrowotne aloesu zwyczajnego Aloe vera (L.) Webb.(Aloe barbadensis Mill.).” Postępy Fitoterapii 2 (2015): 117-124.
3. Matejczyk, Marzena, Aleksandra Golonko, and Ewelina Chilmon. “Aloe vera–wybrane właściwości biologiczne.” Budownictwo i Inżynieria Środowiska 8.4 (2017).
4. Czerwonka, Wioleta. “Aloes w kosmetologii i dermatologii.” Kosmetologia Estetyczna 3 (2016).
5. Bojarowicz, Halina, and Paulina Dźwigulska. “Suplementy diety. Część II. Wybrane składniki suplementów diety oraz ich przeznaczenie.” Hygeia Public Health 47.4 (2012): 433-441.
6. Radosz, Andżelika, Sylwia Klasik-Ciszewska, and Katarzyna Duda-Grychtoł. “Kosmetyczne i lecznicze zastosowanie roślin ozdobnych.” Med Rodz 21.1A (2018): 65-71.
7. Kukułowicz, Anita, and Izabela Steinka. “Aloes–możliwość wykorzystania jako suplementu diety.” Probl. Hig. Epidemiol 91.4 (2010): 632-636.
8. Degen, L. “Gastrointestinal motility–physiology and methods of measurement.” Therapeutische Umschau. Revue therapeutique 64.4 (2007): 195-199.
9. Curciarello, José, et al. “Severe acute hepatitis associated with intake of Aloe vera tea.” Gastroenterologia y hepatologia 31.7 (2008): 436-438.