Dynia — czego możesz o niej nie wiedzieć?

Dynia (Cucurbita L) to rodzaj roślin jednorocznych, które należą do rodziny dyniowatych (Cucurbitaceae). Początki uprawy dyni datuje się na ok. 5500 lat p.n.e. Była ona szeroko wykorzystywana w medycynie tradycyjnej w leczeniu wielu schorzeń. Stanowi źródło wielu ważnych składników cechujących się wysoką aktywnością biologiczną. Aktualne wyniki badań potwierdzają jej właściwości zdrowotne. Sprawdź, czego możesz o niej nie wiedzieć!

Dynia — wartości odżywcze

• Dynia jest doskonałym produktem na diecie odchudzającej. Jej miąższ dostarcza zaledwie 26 kcal/100 g
• Dynia jest bogatym źródłem witaminy A i potasu
• Owoce dyni są również bogatym źródłem witamin z grupy B, E, C
• Pestki dyni zawierają dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, błonnika pokarmowego, β-sitosterolu, kwasu p-aminobenzoesowego oraz kwasu γ-aminomasłowego
• Pestki dyni są również źródłem żelaza i cynku.

Dynia — właściwości zdrowotne

Wspiera układ krążenia

Przeprowadzono badania na szczurach, podczas których zaobserwowano, że osobniki, które otrzymywały dootrzewnowo ekstrakt z liści dyni figolistnej, w dawce 100 mg/kg przez pięć dni, cechowały się znamiennie niższym stężeniem triglicerydów, cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu frakcji VLDL, niż szczury z grupy kontrolnej. Co więcej, w grupie badanej, odnotowano statystycznie istotny wzrost poziomu cholesterolu HDL (dobrego cholesterolu). Nastąpiło również obniżenie stężenia cholesterolu LDL (złego cholesterolu).

Zaobserwowano również, że podawanie szczurom z nadciśnieniem tętniczym 40 lub 100 mg/kg oleju z pestek dyni dziennie, przez 6 tygodni, spowodowało spowolnienie wzrostu ciśnienia. Sugeruje się, że efekt hipotensyjny może wynikać z mechanizmów odpowiedzialnych za zwiększanie stężenia tlenku azotu.

Działa przeciwcukrzycowo

Korzystny wpływ spożycia dyni na gospodarkę węglowodanową znalazł swoje potwierdzenie w badaniach z udziałem pacjentów cierpiących na cukrzycę typu II. Po 5 godzinach od spożycia ekstraktu z dyni w ilości 4 mL/kg, nastąpiło obniżenie poziomu glukozy we krwi, z 217,2 do 150,8 mg/dl. Jednocześnie nie zaobserwowano zmian w stężeniu glukozy w grupie kontrolnej przyjmującej wodę.

Przypuszcza się, że związki obecne w dyni zwiększają wrażliwość tkanek na insulinę oraz mogą poprawiać funkcję wątroby i nasilać wykorzystanie glukozy.

Działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo

Wyniki badań dostarczają dowodów świadczących o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym dyni. Wykazano, że ekstrakty z dyni działają hamująco na rozwój bakterii: Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus, Bacillus sphaericus, Cryptococcus meningitis, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella cholerasius oraz grzybów: Aspergillus niger, Candida albicans i Penicillium crysogenum.

Inne właściwości

Dynia sprawdzi się idealnie w diecie lekkostrawnej. Ponadto miąższ i świeży sok z owoców dyni są stosowane w leczeniu schorzeń nerek, w bezsenności, a także jako środek przeciwwymiotny. Dynia jest bogata w cynk, dlatego wzmacnia odporność, przyspiesza gojenie się ran i poprawia ruchliwość plemników.

Co zrobić z dyni na obiad?

Potrawy przygotowane na bazie dyni mogą stanowić wartościowy element zwyczajowej diety człowieka. Z dyni można przygotować:

• Placki dyniowe
• Dyniowe pancakes
• Zupę krem z dyni
• Kopytka z dyni
• Risotto z dynią
• Zapiekanka z dynią
• Makaron z dynią
• Muffinki dyniowe

Dyniowe pancakes

Potrzebujesz:

• 300 g pure z dyni
• 5 łyżek jogurtu naturalnego
• 2 jajka
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• 2 łyżki erytrytolu
• 150 g mąki orkiszowej
• 2 łyżeczki proszku do pieczenia
• Szczypta soli

Przygotowanie:

1. W misce wymieszaj puree z dyni z jogurtem, jajkami, olejem i erytrytolem. Dodaj proszek do pieczenia i mąkę. Zmiksuj na jednolitą masę.
2. Rozgrzej patelnię z niewielką ilością oliwy. Nieduże placki smaż na małym ogniu pod przykryciem do zarumienienia z dwóch stron.
3. Podawaj z ulubionymi dodatkami (np. skyr, owoce, masło orzechowe).

Jak przygotować puree z dyni?

Dynię obierz ze skóry, pozbądź się pestek. Pokrój na kawałki i zapiekaj przez ok. 20 minut. Po upieczeniu zblenduj.

Ewa Gębka